Ζω και εργάζομαι
μόνος και ταξιδεύω με λίγες βαλίτσες, βασιζόμενος πολύ στη μνήμη μου και
έχοντας ως σκοπό να αφήνω τη διαίσθηση να με καθοδηγεί. – Lyall Watson
*
To φαινόμενο του εκατοστού πιθήκου αναφέρεται σε ένα ξαφνικό, αυθόρμητο και μυστηριώδες άλμα συνείδησης ,το
οποίο επιτυγχάνεται όταν ο ξεπεραστεί ένα υποτιθέμενο «κρίσιμο σημείο».
Η ιδέα του φαινομένου του εκατοστού πιθήκου προέρχεται από τον Δρ. Lyall Watson στο βιβλίο του Lifetide (Παλίρροια της ζωής) (1979).
Ο Watson , ο οποίος έχει πάρει διδακτορικό στην ηθολογία για δουλειά
του στον Ζωολογικό Κήπο του Λονδίνου με τον Desmond Morris, έγραφε για
διάφορες μελέτες που έγιναν τη δεκαετία του ‘60 από Γιαπωνέζους
μελετητές πρωτευόντων θηλαστικών σε μαϊμούδες του γένους Macaca fuscata .
O Watson ισχυρίστηκε ότι οι επιστήμονες «δεν θέλησαν να δημοσιεύσουν
[ολόκληρη την ιστορία] από φόβο μήπως γελοιοποιηθούν». Γράφει ότι
αναγκάστηκε να «συγκεντρώσει το υπόλοιπο της ιστορίας από προσωπικές
διηγήσεις και φήμες μεταξύ ερευνητών των θηλαστικών, διότι οι
περισσότεροι από αυτούς δεν είναι ακόμα σίγουροι τι ακριβώς συνέβη».
Έτσι, γράφει ο Watson :
Είμαι υποχρεωμένος να
αυτοσχεδιάσω στις λεπτομέρειες, αλλά από όσο μπορώ να ξέρω, φαίνεται πως
συνέβησαν τα εξής. Το φθινόπωρο εκείνης της χρονιάς ένας αδιευκρίνιστος
αριθμός πιθήκων στην Koshima έπλενε γλυκοπατάτες στη θάλασσα…
Ας πούμε ότι οι πίθηκοι ήταν 99 και ότι
στις 11 το πρωί μιας Τρίτης προστέθηκε άλλος ένας πίθηκος στο σύνολο.
Όμως η προσθήκη του εκατοστού πιθήκου προφανώς έκανε τον αριθμό τους να
ξεπεράσει κάποιο κρίσιμο σημείο διότι μέχρι το βράδυ της ίδιας μέρας
σχεδόν όλοι οι πίθηκοι έκαναν το ίδιο πράγμα. Και όχι μόνο αυτό, αλλά η
συνήθεια φαίνεται να έχει υπερπηδήσει φυσικά εμπόδια και να έχει
εμφανιστεί αυθόρμητα, σαν τους κρυστάλλους γλυκερίνης σε σφραγισμένα
εργαστηριακά δοχεία, σε αποικίες άλλων νησιών καθώς και σε μία ομάδα
στην ενδοχώρα της Takasakiyama .
Ναι, κατά τον Watson, ο ένας πίθηκος
έμαθε τον άλλο να πλένει γλυκοπατάτες κι αυτός με τη σειρά του τον
επόμενο, ώσπου σύντομα όλοι οι πίθηκοι του νησιού έπλεναν γλυκοπατάτες
παρόλο που μέχρι τότε κανείς πίθηκος δεν το είχε ξανακάνει. Όταν ο
«εκατοστός» πίθηκος έμαθε να πλένει πατάτες, ξαφνικά, αυθόρμητα και
μυστηριωδώς οι πίθηκοι στα άλλα νησιά άρχισαν να πλένουν πατάτες, παρόλο
που δεν είχαν καμία φυσική επαφή με την "σέκτα" του πατατο-πλυσίματος!
Ήταν αυτό τηλεπάθεια μεταξύ των πιθήκων ή απλά "μαϊμουδιές" από τη μεριά του Watson;
Είναι χαριτωμένη ιστορία, αλλά όχι
αληθινή. Τουλάχιστον αυτό για την αυθόρμητη μετάδοση μιας πολιτισμικής
ιδιαιτερότητας στο χώρο χωρίς επαφή δεν είναι αλήθεια. Όντως υπήρξαν
κάποιες μαϊμούδες του γένους Macaca που έπλεναν τις γλυκοπατάτες τους.
Το ξεκίνησε μια μαϊμού και γρήγορα ακολούθησαν και οι άλλες. Αλλά ακόμα
και μετά από 6 χρόνια δεν διαπίστωσαν όλες οι μαϊμούδες το όφελος του
πλυσίματος της γλυκοπατάτας στη θάλασσα για να φύγει η άμμος. Ο Watson
επινόησε το κομμάτι της ιστορίας για τη μυστηριώδη μετάδοση. Ο
ισχυρισμός ότι οι μαϊμούδες στα άλλα νησιά "εξύψωσαν" τη συνείδηση τους
στο ίδιο επίπεδο με αυτό που είχε η "σέκτα" του πατατοπλυσίματος είναι
μύθος ( Amundson 1985, 1987; Possel & Amundson , 1996).
O Ron Amundson έγραψε ένα πολύ
επικριτικό άρθρο γύρω από τον ισχυρισμό του Watson το 1985. Το 1986, σε
απάντηση της κριτικής του Amundson , ο Watson είπε ότι οι πληροφορίες
του προήλθαν από «ανεπίσημες συζητήσεις του με τους γνώστες της έρευνας
του πατατοπλυσίματος». Ο Markus Possel επικοινώνησε με τον Masao Kawai,
έναν από τους ανώτερους ερευνητές του αρχικού ερευνητικού προγράμματος
των μαϊμούδων Macaca, και τον ρώτησε για τους ισχυρισμούς του Watson. Ο
Kawai είπε ότι «δεν γνώριζε για κανένα πλύσιμο γλυκοπατάτας ή άλλη
επιδεξιότητα που να διαδόθηκε γρηγορότερα σε σχέση με το αναμενόμενο
σύμφωνα με τη φυσιολογική, χαρακτηριστική, ‘προ-πολιτισμική' διάδοση».
Όταν ερωτήθηκε για «την αυθόρμητη και γρήγορη διάδοση του
πατατοπλυσίματος από την Koshima στις ομάδες μαϊμούδων των άλλων νησιών
και της ενδοχώρας», ο Kawai απάντησε: «Μεμονωμένες περιπτώσεις μαϊμούδων
σε άλλες ομάδες ή ζωολογικούς κήπους μπορεί κατά τύχη να έμαθαν τη
συμπεριφορά του πλυσίματος, αλλά πουθενά στην Koshima δεν έχει
παρατηρηθεί διάδοση της συμπεριφοράς αυτής σε μέλη άλλων ομάδων».
Όταν ερωτήθηκε αν υπήρχαν «διηγήσεις ή
φήμες» μεταξύ των συνεργατών του ερευνητών σχετικά με γρήγορη διάδοση
συμπεριφοράς, ο Kawai είπε «Όχι». Και όταν ερωτήθηκε για πιθανή
επικοινωνία του Lyall Watson με τους συνεργάτες του (του Kawai ), ο
Kawai είπε «Όχι». Συνεπώς επαναλαμβάνω: Ο Watson επινόησε το φαινόμενο
του εκατοστού πιθήκου. Ο Amundson αναφέρεται στα επιχειρήματα του Watson
με τον όρο «μυθοπλασία». Η απάντηση του Watson στην κριτική του
Amundson δημοσιεύτηκε το φθινόπωρο του 1986 στο τεύχος του Whole Earth Review.
O Watson έγραψε: Δέχομαι ανεπιφύλακτα την ανάλυση του Amundson για την
προέλευση και εξέλιξη του Εκατοστού Πιθήκου. Είναι μια μεταφορά δικής
μου επινόησης, βασισμένη –όπως σωστά υπαινίσσεται- σε πολύ ισχνές
αποδείξεις και κατά ένα μεγάλο μέρος σε φήμες. Ποτέ δεν προσποιήθηκα
κάτι διαφορετικό…». Προφανώς ο Watson δεν έκανε καμία προσπάθεια να
επικοινωνήσει με τους ερευνητές ώστε να διερευνήσει τις φήμες που
ισχυρίζεται ότι άκουσε. Εν πάση περιπτώσει, ο Watson δεν διατύπωσε την
ιδέα ως μεταφορά. Την πρόβαλλε ως γεγονός για το οποίο υπήρξαν κάποια
αδιευκρίνιστα στοιχεία στηριγμένα σε διαδόσεις.
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ο Watson
έχει γράψει γύρω στα 25 βιβλία και η χαζομάρα με τον εκατοστό πίθηκο
περιλαμβάνει μόνο λίγες παραγράφους του συνολικού του έργου. Ωστόσο ο
Watson είναι αμετανόητος και γράφει στην ιστοσελίδα του : «Ακόμα πιστεύω ότι είναι καλή ιδέα !» Ως μεταφορά; Ή ως γεγονός ; Αναρωτιέμαι.
Η ιδέα της πνευματικής αφύπνισης αφού
επιτευχθεί μια κρίσιμη μάζα, προωθείται από έναν αριθμό πνευματιστών του
New Age. Ο Ken Keyes , Jr . έχει εκδώσει ένα βιβλίο στο Internet που
ζητάει το τέλος της πυρηνικής απειλής και της μαζικής καταστροφής που
σίγουρα μας περιμένει όλους εάν δεν κάνουμε σύντομα μια παγκόσμια
επανάσταση. Ο τίτλος της πραγματείας του είναι Ο Εκατοστός Πίθηκος ( The Hundredth Monkey ) .
Στο βιβλίο του γράφει πράγματα όπως «υπάρχει ένα σημείο στο οποίο εάν
συντονιστεί ένα ακόμη άτομο σε μια καινούρια συνειδητότητα, ένα πεδίο
ισχυροποιείται τόσο πολύ που αυτή γίνεται κτήμα σχεδόν όλων!»
Φαίνεται πως τα καταφέρνει να διαδώσει το φαινόμενο του εκατοστού πιθήκου.
Παρόλο που δεν υπάρχει καμία απόδειξη
για το φαινόμενο του εκατοστού πιθήκου, ο Rupert Sheldrake έχει
ισχυριστεί ότι η θεωρία του για τον μορφικό συντονισμό
εξηγεί «την αυξανόμενη ευκολία με την οποία νέες ικανότητες μαθαίνονται
καθώς όλο και μεγαλύτερα μέρη ενός πληθυσμού τις αποκτούν».
*
Περισσότερες Πληροφορίες
Amundsom, Ron. "The Hundredth Monkey Phenomenon," Skeptical Inquirer , Summer 1985. Reprinted in The Hundredth Monkey and Other Paradigms of the Paranormal , ed. Kendrick Frazier (Buffalo, N.Y.: Prometheus Books, 1991). Available online here .
Amundson, Ron. "Watson and the Hundredth Monkey Phenomenon," Skeptical Inquirer , Spring 1987.
Πηγή : skepdic.gr |
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου